سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟

اگر تصمیم خود را برای ورود به دنیای اینترنت و راه ‌اندازی سایت گرفته‌ اید، قطعا نام سیستم مدیریت محتوا یا CMS به گوش شما خورده است. اگر به دنبال این هستید که بدانید سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست ، چرا باید از آن‌ها استفاده کنید و بهترین سیستم مدیریت محتوا برای ساخت سایت کدام است؟ در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا پاسخ تمام سوالات خود را دریافت کنید.

سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟

تا قبل از ورود سیستم‌های مدیریت محتوا یا Content Management System به دنیای طراحی سایت، افراد زیادی تصور می‌کردند برای ساخت سایت‌ باید کدنویسی بدانند و دانش فنی بالایی در در این زمینه داشته باشند. همچنین یکی دیگر از مشکل هایی که باعث می‌شد، افراد زیادی از داشتن وب سایت نا امید شوند، هزینه‌ی خیلی زیاد برای طراحی وب سایت بود. ولی امروزه با ورود سیستم ‌های مدیریت محتوا یا به اصطلاح CMS ها، به تدریج تصورات افراد تغییر کرد و دیگر چنین مشکلی وجود ندارد.

سیستم مدیریت محتوا در حقیقت نرم افزارهایی برای ایجاد و مدیریت محتوا هستند. این نرم افزارها برخلاف تصوری که در موردشان شکل گرفته است، الزاما بر بستر وب نیستند. بلکه سیستم‌های مدیریت محتوای تحت وب صرفا نمونه ای از CMS‌ها هستند که بر روی سرور نصب می‌شوند. این سیستم ها، نرم افزارهایی هستند که کاربران با استفاده از آن‌ها می‌توانند محتوای سایت‌های خود را مدیریت کنند. در حقیقت این CMS‌ها رویای داشتن سایت را برای همه افراد امکان پذیر کردند. به همین دلیل برای ساخت سایت با استفاده از این سیستم‌ها از عنوان‌های مختلفی مانند ساخت سایت بدون کدنویسی و یا طراحی وب سایت بدون دانش فنی استفاده می‌شود.

در CMS‌ها کاربران با وارد کردن کمی اطلاعات و چند کلیک ساده به راحتی می‌ توانند یک سایت داینامیک داشته باشند. اطلاعات در این سیستم‌ها از یک دیتابیس خوانده و سپس به بازدیدکنندگان نشان داده می‌شود. پس به راحتی با استفاده از سیستم مدیریت محتوا می‌توان سایت هایی مطابق با نیازهای خود ایجاد کرد. در واقع مهمترین مزیت این سیستم‌‌ها قابلیت انعطاف پذیری و شخصی سازی آن‌ها با توجه به نیاز مخاطب است. وردپرس، جوملا، دیتالایف، دروپال، نیوک، پرستاشاپ جزو رایج‌ترین سیستم‌‌های مدیریت محتوا هستند.

سیستم مدیریت محتوا چه امکاناتی دارد؟

سیستم‌‌های مدیریت محتوا، امکانات زیادی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این امکانات به صورت پیش فرض در سیستم‌های مدیریت محتوا در نظر گرفته شده اند. البته بسیاری از آن‌ها به واسطه نصب افزونه‌ها یا پلاگین‌‌های مختلف به سیستم مدیریت محتوا اضافه می‌شوند. CMS‌ها انواع مختلفی دارند و با قابلیت‌های متفاوتی نسبت به یکدیگر عرضه می‌شوند. البته برخی از این امکانات مانند ایجاد پست‌های متنی، بروزرسانی مطالب و… در همه آن‌ها مشترک است. برخی از امکانات و قابلیت‌های CMS‌ها عبارتند از:

• ایجاد محتوا متنی، تصویری و ویدئویی
• بروزسانی محتوای منتشر شده
• لینک سازی در سایت
• بهینه سازی سایت و محتوای آن به منظور سئو
• مدیریت کاربران
• اتصال به درگاه‌های بانکی
• ایجاد فروشگاه‌های اینترنتی
• ارائه گزارش‌های مختلف از آمار سایت
• شخصی سازی امکانات و ظاهر سایت
• ذخیره سازی اطلاعات مربوط به سایت
•  مدیریت اطلاعات فرستاده شده توسط کاربران و تأیید اطلاعات
• کنترل و بررسی امنیت سایت
• و…

آشنایی با انواع سیستم‌های مدیریت محتوا

سیستم‌‌های مدیریت محتوا دارای انواع مختلفی هستند. البته می‌ توانیم آن‌‌ها را به صورت کلی به دو دسته سیستم های اشتراکی و متن باز تقسیم کنیم. در ادامه این بخش به بررسی و معرفی هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.

سیستم مدیریت محتوای متن باز (Open Source) : 

متن باز بودن به این معنی است که سورس کد اصلی برنامه در دسترس عموم قرار دارد و برای استفاده از آن سورس کد نیازی به دریافت مجوز و یا صرف هزینه وجود ندارد. این ویژگی باعث می‌شود که سورس کد اصلی CMS به راحتی در اختیار کاربران و توسعه دهنده‌های مختلف در سرتاسر جهان قرار گیرد و توسط آن‌ها بررسی شود و در نهایت ارتقا پیدا کند.

زمانی که امکان دسترسی به سورس کد CMS وجود داشته باشد، کاربران و توسعه دهندگان می‌توانند تغییرات مورد نظر خود را در سایت‌ها ایجاد کنند. این ویژگی زمانی لازم می‌ شود که کاربران قصد داشته باشند سیستم مدیریت محتوا و سایت‌های خود را شخصی سازی کنند و یا توسعه دهند. سیستم‌‌های مدیریت محتوای جوملا، وردپرس و دروپال نمونه‌های موفقی از این نوع CMS‌ها هستند.

سیستم مدیریت محتوای اشتراکی (SAAS) :

Software As A Service یا به صورت مخفف SAAS، به سیستم‌ها و نرم افزارهای سرویس اشتراکی می‌ گویند. سیستم‌‌های مدیریت محتوایی که تحت عنوان SAAS عرضه می‌شوند، امکاناتی مشابه سیستم‌‌های متن باز دارند. اما تفاوت آن‌ها با یکدیگر در دسترسی به سورس کد نرم افزار یا سیستم است.

یعنی در این نوع نرم افزارها سورس کد در اختیار کاربران و برنامه نویسان قرار نمی‌گیرد.همچنین برای استفاده از این نرم افزارها باید از شرکت‌‌های ارائه‌ دهنده آن سیستم‌ ها، مجوز، لایسنس و یا اشتراک مدت دار تهیه شود. یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوا سایت Wix است که به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته است.

چرا باید از سیستم مدیریت محتوا استفاده کنیم؟

تاکنون سیستم‌های مدیریت محتوای بسیار زیادی ارائه شده است. سیستم‌های مدیریت محتوا نقش مهمی در موفقیت سایت‌های اینترنتی دارند. همچنین انتخاب CMS مناسب برای ورود به دنیای اینترنت، می‌تواند یک سایت را به سرعت به موفقیت نزدیک کند. اما همیشه کاربران برای استفاده از CMS‌ها دچار شک و تردید می‌شوند. زیرا نمی‌دانند که این سیستم‌ها قادر به پاسخگویی نیازهای آن‌ها هستند یا نه؟ برای اینکه ببینیم که سیستم مدیریت محتوا برای ما مناسب است یا نه، باید آگاهی کافی از امکانات، مزایا و معایب آن داشته باشیم. بنابراین در این بخش از مقاله قصد داریم بخشی از مزایای CMS‌ها را معرفی کنیم.

• شخصی سازی آسان سایت
• نیاز نداشتن به دانش فنی بالا
• راه اندازی سریع و آسان
• صرفه جویی در هزینه‌های نگهداری وب سایت
• برقراری امنیت سایت
• بروزرسانی‌های مداوم
• امکان داشتن چند نویسنده
• پشتیبانی سایت
• و….

نتیجه گیری

اگر شما هم ایده پرداز، صاحب کسب و کار، تولیدکننده محتوا و… هستید، قطعا داشتن یک وب سایت خوب می‌تواند برای شما نقش سکوی پرتاب به سوی موفقیت را بازی کند. اگر تاکنون به دنبال ساخت سایت در سریع‌ترین زمان و با کمترین بودجه بوده اید، سیستم مدیریت محتوا می‌تواند یکی از بهترین راه‌ها برای رسیدن به هدفتان باشد. زیرا با استفاده از CMS‌ها به راحتی می‌توانید تمرکز خود را بر روی محتوا و مدیریت سایت بگذارید و نگرانی از بابت سایر مسایل فنی نداشته باشید. نظر شما چیست؟ آیا تجربه کار با سیستم‌های مدیریت محتوا را داشته اید؟